Prawo pracy a mobbing: jakie są przepisy dotyczące przeciwdziałania mobbingowi?
Mobbing to nieakceptowane zachowanie w miejscu pracy, które ma na celu upokorzenie, zastraszanie lub wykluczenie danej osoby. W celu ochrony pracowników przed mobbingiem, istnieją przepisy prawne, które nakładają na pracodawców obowiązek przeciwdziałania temu zjawisku. Poniżej omówię najważniejsze przepisy dotyczące przeciwdziałania mobbingowi w polskim prawie pracy.
-
Przeciwdziałanie mobbingowi – obowiązek pracodawcy
Każdy pracodawca ma obowiązek podjąć odpowiednie środki w celu przeciwdziałania mobbingowi w miejscu pracy. Jest to nakazane przez Kodeks Pracy, gdzie w art. 94¹ przewidziano, że pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, w tym do zapobiegania mobbingowi. -
Polityka antymobbingowa i zasady postępowania
Aby przeciwdziałać mobbingowi, pracodawca powinien wprowadzić politykę antymobbingową oraz ustalić zasady postępowania w przypadku wystąpienia mobbingu. W praktyce oznacza to opracowanie dokumentów wewnętrznych, które precyzują, jakie zachowania są niedopuszczalne w miejscu pracy i jakie konsekwencje poniosą sprawcy takiego mobbingu. -
Przykłady zachowań wskazujących na mobbing
Aby umożliwić identyfikację mobbingu, warto znać przykładowe zachowania, które mogą na niego wskazywać. Należą do nich: obraźliwe komentarze, poniżanie lub szykany, zapowiedź wstrzymania awansu lub zapewnienia niecierpiącego zwłoki, izolowanie danej osoby, nadmierne kontrolowanie jej pracy, powtarzające się nadgodziny lub przymus wykonywania zadań poniżej kwalifikacji. -
Obowiązek zgłaszania przypadków mobbingu
Pracownicy, którzy są świadkami lub ofiarami mobbingu, mają prawo zgłaszać takie przypadki swoim bezpośrednim przełożonym lub do wyznaczonego wewnętrznego koordynatora antymobbingowego. W razie braku reakcji ze strony pracodawcy, można skierować takie zgłoszenie na drogę sądową. -
Postępowanie w sprawie mobbingu
W przypadku zgłoszenia mobbingu, pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia wewnętrznego postępowania w celu wyjaśnienia zarzutów oraz podjęcia odpowiednich działań. Postępowanie to powinno być prowadzone w sposób profesjonalny i w taki sposób, aby zapewnić ochronę praw zarówno skarżącego, jak i oskarżonego. -
Konsekwencje prawne dla sprawcy mobbingu
Osoba, która dopuściła się mobbingu, może być pociągnięta do odpowiedzialności prawnej. Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracodawca może zastosować odpowiednie sankcje wobec sprawcy mobbingu, włączając w to upomnienie, nagany, karę pieniężną, a nawet wypowiedzenie umowy o pracę. -
Rola Państwowej Inspekcji Pracy
W celu skutecznego przeciwdziałania mobbingowi, istotną rolę pełni Państwowa Inspekcja Pracy (PIP). PIP ma możliwość kontroli pracodawców i ich działań w zakresie przeciwdziałania mobbingowi. W razie wykrycia mobbingu, PIP może nakładać na pracodawców odpowiednie sankcje.
Podsumowując, przepisy prawne dotyczące przeciwdziałania mobbingowi są istotne dla ochrony pracowników przed tym nieakceptowalnym zachowaniem w miejscu pracy. Pracodawcy mają obowiązek wdrożenia odpowiednich procedur, wprowadzenia polityki antymobbingowej oraz podjęcia działań w przypadku zgłoszenia mobbingu. Pracownicy z kolei powinni znać swoje prawa i w razie wystąpienia mobbingu niezwłocznie zgłosić tę sytuację swojemu przełożonemu lub do Państwowej Inspekcji Pracy. Dzięki wspólnemu działaniu możemy skutecznie przeciwdziałać mobbingowi w miejscu pracy.